Sojasaus is een saus die in Aziatische keukens als smaakmaker wordt gebruikt in talloze gerechten. Ook in de westerse keuken tref je deze saus – en sauzen die hiervan zijn afgeleid – inmiddels veelvuldig aan. Het gaat hier om een saus die op basis van sojabonen is gemaakt. In de smaak is zout overheersend en de textuur is meestal behoorlijk dun, al zijn er ook stroperige varianten verkrijgbaar.
Ingrediënten en productie
In sojasaus zijn sojabonen, geroosterd graan, water en zout de belangrijkste ingrediënten. De meeste soorten hebben uiteindelijk een middelbruine tot donkerbruine kleur. De smaak van de saus hangt sterk af van de samenstelling aan ingrediënten en de manier van produceren. Sojasaus is een saus die tenslotte tot stand komt op basis van fermentatie.
Welke sojasaussmaken zijn te onderscheiden?
Wie weleens in een supermarkt op zoek is geweest naar sojasaus heeft ongetwijfeld geconcludeerd dat er veel keuze is wat dit betreft. Grofweg kun je al deze beschikbare soorten onderverdelen in twee categorieën: de Chinese en de Japanse sojasauzen.
Over het algemeen bevatten de Chinese varianten behoorlijk veel zout. Het aandeel aan graan is hierin vrij laag. De Japanse versies hebben juist veel graan en minder zout. De Japanse sojasauzen met de naam usukuchi vormen de enige uitzondering. Hier zit namelijk wel veel zout in.
In Nederland wordt ketjap trouwens ook als sojasaus gezien. Vooral de redelijk zoetige saus ketjap manis is bij ons razend populair. Ook ketjap asin, die wat meer zout bevat, wordt in Nederland veel gebruikt als saus of marinade.
Een veelzijdig inzetbare saus
Sojasaus kun je op talrijke manieren gebruiken in de keuken. Hieronder volgt een greep uit de vele mogelijkheden die deze saus biedt:
- Je kunt er vlees mee marineren, zodat dit een stuk smaakvoller wordt.
- Het is uitstekend bruikbaar om groenten en vlees mee te roerbakken.
- Sojasaus is bij uitstek geschikt om een eenpans-rijstgerecht zoals een rijkgevulde nasi mee te bereiden. Hiermee bak je de rijst dus aan in sojasaus. Kies je ervoor de rijst te koken, dan kun je deze saus al tijdens het koken aan de pan toevoegen.
- Als smaakmaker in soepen is deze saus ook erg waardevol. Dit geldt vooral voor noedelssoepen met een Aziatisch karakter, maar ook voor bijvoorbeeld heldere groentesoepen.
- Wanneer je graag pikante gerechten bereidt en dan ook gebruikmaakt van sambal, dan is sojasaus de ideale natuurlijke tegenhanger die ervoor zorgt dat de sambal niet té dominant wordt in het gerecht.
Ideale vervanger voor zout
Zoals gezegd kan sojasaus een behoorlijk zoute smaak hebben. Wel geldt dit dus vooral voor de Chinese sojasauzen. Een Japanse variant zoals de bekende koikuchi is beslist zo zout nog niet, terwijl deze wel behoorlijk smaakvol is. Hiermee vormt vooral deze saus een ideale vervanger voor zout in ons voedsel. En ja, het is zeker een aanbeveling waard om regelmatig koikuchi te gebruiken als vervanger voor zout. Zoals je namelijk misschien weet zit er over het algemeen al te veel zout in ons voedsel.
In soepen, stoofgerechten en roerbakgerechten is het normaal gesproken geen probleem om in plaats van zout Japanse sojasaus toe te voegen. De smaak van het gerecht wordt hier zeker niet slechter van.